Pahayag ng CBCP sa Usapin sa Marawi, Terorismo at Diyalogo
Sa Lahat Ng Mga Taong May Mabuting Kalooban:
Pagbati ng kapayapaan mula sa Makapangyarihan at Lubhang Maawaing Diyos.
Kami na mga Katolikong Obispo ng Pilipinas, ay nakikiusap sa inyong pagdamay at pakikipagtulungan. Lahat tayo ay sumisigaw mula sa nilalaman ng ating puso: Ang Digmaan sa Marawi ay huwag na muling maulit pa! Ang Digmaan sa Marawi ay matapos na! Nananawagan kami sa pagpapanumbalik ng maayos na pamumuhay at kalagayan, maging ng kapayapaan sa Marawi, gayundin ng kapaligiran nito sa lalong madaling panahon. Isang palaisipan sa amin kung ang pagpapatuloy ng Batas Militar o Martial Law, lalo na ang pagpapahaba pa nito ay magreresulta sa hangaring ito.
Naniniwala kami na ang digmaan sa Marawi ay hindi usapin ng relihiyon. Napakinggan namin at nabasa ang mga nakakamanghang kuwento kung paanong ang mga Muslim ay nagawang protektahan at tulungan ang mga Kristiyano na makatakas mula sa nakaambang kamatayan. Hanggang sa ngayon ang mga Kristiyano ay umaalalay sa libu-libong mga Muslim na umalis mula sa Marawi para sa kanilang kaligtasan. Ito ay mga hindi mapag-aalinlanganang tanda na walang digmaan sa usapin ng relihiyon.
Pagkundena sa Terorismo at Matinding Karahasan
(Condemnation of Terrorism and Violent Extremism)
Sa kadahilanang ito bilang mga Katolikong namumuno, mahigpit at ganap naming tinututulan gaya ng ginagawa ng mga dalubhasang nagtuturo ng Islam sa Mindanao, ang paghahasik ng matinding karahasan ng grupo ng Maute sa Marawi. Ang mga pinuno at kasapi nito ay sumapi na rin sa mga ISIS. Nilabag na nila at hindi pinahalagahan ang mga pangunahing katuruan at pinapahalagahan ng Islam sa pamamagitan ng pagdukot at pagbihag, pananakit at pagpatay sa mga inosenteng sibilyan.
Diyalogo sa Kapayapaan, ang Nagkakaisang Salita
(Dialogue for Peace, the Common Word)
Makiisa po kayo sa amin, mga minamahal na may mabuting kalooban, sa pagtataguyod ng mga diyalogo sa diwa ng pananampalataya (intra-faith dialogue) mula sa ating mga iginagalang na mga kasamahan sa ibang pananampalataya upang ang ating mga pananampalataya ay hindi mapagsamantalahan at maabuso sa pangalan ng terorismo at matinding karahasan. Siguruhin ng mga magulang, paaralan, simbahan at mosques na hindi maakit ang sinuman ng mga terorista. Turuan natin ang mga kabataan at ang mga nakatatanda na ang ating mga pananampalataya ay para sa kapayapaan. Walang relihiyon na nagtuturo ng pagkitil ng buhay ng mga taong walang kamalayan o dahil lamang sa sila ay nabibilang sa ibang relihiyon.
Makiisa po kayo sa amin at sama-sama po nating ipagpatuloy ang pakikipag-diyalogo sa iba’t-ibang relihiyon (inter-religious dialogue) na ipinananawagan ng mga daan-daang namumuno ng Islam sa buong mundo. Noong 2007, nanawagan sila para sa kapayapaan sa pagitan ng mga Muslim at mga Kristiyano ng kanilang isulat ang kilalang bukas na liham na “the Common Word” para sa mga namumunog Kristiyano. Napakatotoo ng kanilang mga salitang binitiwan! Isinulat ng mga lider na Muslim ang ganito:
Ang basehan ng kapayapaan at pag-uunawaan ay ganap ng umiiral. Ito ay bahagi na ng pundasyon at prinsipyo ng dalawang pananampalataya: pagmamahal sa Iisang Diyos at pagmamahal sa kapwa.
Ito ang kautusan ng Diyos sa Deuteronomio 6:4-5.
“Dinggin ninyo mga Israelita: Si Yahweh lamang ang Diyos. Ibigin ninyo siya ng buong puso, kaluluwa at lakas.”
Ang ating Panginoong Hesus, na iginagalang din na propeta sa Qur’an, ang bumanggit ng tekstong ito at nagbigay paliwanag dito sa Ebanghelyo ni San Markos 12:28-31.
“Narinig ng isa sa mga eskribang naroon ang kanilang pagtatalo. Natanto niyang mahusay ang pagkasagot ni Hesus sa mga Saduseo, kaya lumapit siya’t nagtanong, “Alin pong utos ang pinakamahalaga?” Sumagot si Hesus, “Ito ang pinakamahalagang utos, ‘Pakinggan mo, Israel! Ang Panginoon na ating Diyos – siya lamang ang Panginoon. Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso, nang buong kaluluwa, nang buong pag-iisip, at ng buong lakas.’ Ito naman ang pangalawa, ‘ Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng iyong sarili.’ Wala nang ibang utos na hihigit pa sa mga ito.”
Kanyang pang ipinag-utos sa atin “Magmahalan kayo, katulad ng pagmamahal Ko sa inyo” (Juan 15:12)
Pagkilos ng may Pag-ibig at Pagpapasalamat
(Praxis of Love and Gratitude)
Ang mahalin ang ating kapwa ay nangangailangan ng pagkilos. Sama-sama tayong magbahagi mula sa ating mapagkukunang yaman upang ating matulungan ang libu-libong mga taong lumikas mula sa panganib sa Marawi. Ipanalangin natin ang kaligtasan ng mga nananatiling mamamayan, yaong mga nakadama ng dahas at dinalang-bihag ng mga terorista. Maging mapagmasid tayo at alerto, sa pagtulong sa mga namamahala ng ating kaligtasan na hadlangan ang mga banta ng terorismo sa iba’t ibang lugar sa Mindanao. Makipagtulungan tayo sa pamahalaan na maibangon muli ang Lungsod ng Marawi upang muling makabalik ang mga mamamayan nito at maisaayos ang nasira nilang buhay.
Kinikilala natin ng may lubos na pasasalamat ang hindi matutumbasang kagandahang-loob ng mga nagbigay ng tulong mula sa iba’t-ibang pananampalataya, mula sa ating mga kababayan at mula sa ibang bansa na kaagad tumugon upang maipagkaloob ang pangangailangan ng mga mamamayan ng Marawi na nagtungo sa mga ligtas na lugar. Nananawagan kami para sa marami pang tulong lalo’t higit para sa mga lumikas na nakikituloy sa kanilang mga kamag-anak na hindi pa napagkakalooban ng sapat na tulong.
Si Maryam, ang Ina ni Hesus ay pinararangalan at kinikilala sa Qur’an at ng maraming Kristiyano. Ang mga Katoliko ay naniniwala na isangdaang taon na ang nakalilipas ng siya ay magpakita sa tatlong bata sa Fatima na siya ring pangalan ng anak na babae ni Propeta Muhammad. Sa mga panalangin ni Maryam, ating ipinagkakatiwala ang ating mga pagsisikap para sa kapayapaan at pagkakaisa ng lahat ng tao mula sa iba’t-ibang pananampalataya.
“Igalang natin ang bawat-isa, maging pantay, makatarungan at mabuti sa isa’t-isa at mamuhay sa isang taos-pusong kapayapaan, pagkakaisa at magkatulad na paghahangad ng kabutihan.” (tingnan sa liham na pinamagatang “the Common Word”)
Nawa ang Diyos ng Kapayapaan ay sumainyong lahat!
Sa ngalan ng Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas,
+Socrates B. Villegas, D.D.
Arsobispo ng Lingayen-Dagupan
Pangulo, Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas
Ika-10 ng Hulyo, 2017
(Binisaya-Sinugboanon translation)
Pamahayag sa CBCP Bahin sa Marawi, Terorismo, ug Diyalogo
“Biyai ang daotan ug buhata ang maayo; paninguhaa ang kalinaw sa tibuok mong kasingkasing.” (Ps. 34:14)
Ngadto Sa Tanang Mga Tawo Nga Maayo’g Kabubut-On:
Mga pagtimbaya sa kalinaw diha sa Labawng Makagagahom ug Maluloy-ong Dios.
Kami, ang mga Obispong Katoliko sa Pilipinas, nagtinguha nga mahiusa unta ang atong mga paningkamot aron pagtabang sa labawng nanginahanglan natong mga igsuon. Nagtiyabaw ang atong mga kasingkasing sa pag-ingon: Dili na unta mahitabo pag-usab ang Gubat sa Marawi! Wagtangon sa dayon ang Gubat sa Marawi! Busa, kami nag-awhag sa pagpabalik sa kalinaw ug kahusay didto sa Marawi ug sa mga kasilinganang dapit sa labing madaling panahon. Nahibulong kami kon ang padayon nga pagpatuman sa Balaod-Militar, labi na sa pagpalugway niini, makakab-ot ba alang kanato sa iyang katuyoan.
Nagtuo kami nga ang gubat sa Marawi dili relihiyon ang hinungdan. Among nadunggan ug nabasa ang mga matahom nga mga sugilanon kon giunsa sa mga Muslim pagpanalipod ug pagtabang sa mga Kristyanos aron pagluwas kanila sa pihong kamatayon. Ang mga Kristyanos, sa ilang bahin, padayon usab nga nagtabang sa libu-ka-libong mga Muslim nga mikagiw gikan sa Marawi aron paglikay sa peligro. Kini ang dili-kaduhaduhaan nga mga timaan nga ang nahitabo sa Marawi dili gubat tungod sa relihiyon.
Pagsaway ug Pagkondinar sa Terorismo ug Kabangis sa Sukwahing Pagtulon-an
Tungod niining maong katarungan, isip mga relihiyosong lideres nga Katoliko, makusganong namong gisaway ug gikondinar ang mapintas nga grupong Maute sa Marawi, ingon sa gihimo sa mga relihiyosong makinaadmaong Muslim, Ang ilang mga lideres ug mga sakop nanumpa nga makig-abin ug mosunod sa ideolohiyang ISIS. Gisupak nila ang mga batakang pagtulun-an sa Islam tungod sa ilang pagdagit ug pagbihag, pagdagmal ug pagpatay, sa mga inosenteng sibilyan.
Kulukabildo alang sa Kalinaw, ang Sinaluhan nga Pulong
Duyog kamo kanamo, binating katawhan nga maayo’g kabubut-on, sa pagpahigayon og intra-faith dialogue kon binayloay sa hunahuna tali sa isigkamagtutuo sulod sa tagsa-tagsa nato ka relihiyon aron ang matag tinuohan dili abusaran ug gamiton alang sa terorismo o mapintas nga katuyoan. Awhagon nato ang mga ginikanan, mga eskwelahan, mga simbahan ug masgit nga panghingusgan nila nga wala unta’y usa sa ilang mga sakop nga madani sa pagpangalap og mga tawo sa mga teroristang grupo aron mamahimong sakop sa ilang pundok. Tudloan unta nila ang mga kabatan-onan ingon man ang mga hamtong nga ang tumong sa atong pagtuo mao ang kalinaw. Wala’y relihiyon ang nagtudlo sa pagpatay og mga inosenteng tawo, sa mao rang hinungdan nga sila dili sakop sa ilang relihiyon.
Duyog kamo kanamo ug ipadayon nato ang inter-religious dialogue o kulukabildo tali sa nagkadaiyang relihiyosong pundok nga mao’y panawagan usab sa gatusan ka mga lideres sa Islam sa tibuok kalibutan. Sa tuig 2007, nanawagan sila alang sa kalinaw tali sa mga
Muslim ug mga Krisyanos diha sa nailhan na kaayo nilang binuksang-sulat labot sa “the Common Word” o Sinaluhang Pulong ngadto sa mga relihiyosong lideres nga Kristyanos, Pagkatinuod gayud sa ilang mga pulong! Ang mga lideres nga Muslim nagsulat:
Ang sukaranan sa kalinaw ug pagsinabtanay gipahimutang nang daan. Kabahin gayud kini sa mga batakang prinsipyo mismo sa duha nato nga tinuohan: ang gugma sa Usa ra ka Dios ug gugma sa silingan.
Kini mao ang gisugo sa Dios diha sa Deuteronomio 6:4-5.
Hinumdomi, katawhan sa Israel: Ang Ginoo – ug ang Ginoo lamang – mao’y atong Dios. Higugmaa ang Ginoo nga inyong Dios sa tibuok ninyong kasingkasing, kalag ug kusog.
Ang atong Ginoong Jesus, nga gitahod usab sa Qur’an isip propeta, migamit niining tudling sa Kasulatan ug nagdugang sa pagpasabot niini sa Marcos 12:28-31.
Unya didto’y usa ka magtutudlo sa Balaod….. nga nangutana [kang Jesus], “Unsa mang sugoa ang labing mahinungdanon sa tanan?” Mitubag si Jesus, “Mao kini ang labing mahinungdanong sugo: ‘Pamati, Israel! Ang Ginoo nga atong Dios mao ra gayud ang Ginoo. Kinahanglan nga higugmaon mo ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, sa tibuok mong kalag, sa tibuok mong salabutan, ug sa tibuok mong kusog.’ Ang sunod mao kini: ‘Higugmaa ang imong isigkatawo sama sa imong kaugalingon. Wala na’y sugo nga labi pang mahinungdanon kay niining duha.”
Midugang usab siya sa pagsugo kanato: “Paghigugmaay kamo sama nga ako nahigugma kaninyo” (Juan 15:12).
Ang Buhat sa Gugma ug Pagkamapasalamaton
Ang Gugma sa atong silingan kinahanglan nga pamatud-an sa buhat. Itingob nato ang atong kahimoan aron pagtabang sa linibo ka mga tawo nga mikagiw gikan sa makalilisang nga mga panghitabo sa Marawi. Mag-ampo kita alang sa kaluwasan sa mga sibilyan nga natanggong sa mga kabalayan didto, ingon man sa mga gidagit ug gibihag sa mga terorista. Magmabinantayon ug magmaigmat kita, ug tabangan nato ang mga pwersa nga nanalipod kanato aron ilikay kita nila sa mga hulga sa terorismo sa ubang mga dapit sa Mindanao. Tabangan nato ang gobyerno sa pagtukod pag-usab sa syudad sa Marawi aron ang mga lumopyo mahibalik dinhi ug matibuok pag-usab ang napusgay nilang kinabuhi.
Uban sa dakong pagpasalamat, gitamod namo ang labing bililhon uyamot nga pagkamanggihatagon sa mga tawong Pilipinhon, ingon man sa mga langyaw, nga managlahi og tinuohan, nga misanong gilayon sa pagtubag sa mga panginahanglan sa mga taga-Marawi nga mingkagiw ngadto sa mga dapit nga layo sa peligro. Nangalyupo kami kaninyo alang sa dugang hinabang ilabi na alang sa mga bakwit nga nanagpuyo diha sa mga kabalayan sa ilang mga kaparyentihan nga wala mahatagi og igong hinabang.
Si Maryam, ang inahan ni Jesus, gidayeg ug gitahod diha sa Qur’an ug sa daghang mga Kristyanos. Ang mga Katoliko nagtuo nga niadtong usa ka gatos ka tuig na ang milabay, mipakita siya ngadto sa tulo ka mga bata didto sa Fatima, nga mao’y ngalan mismo sa anak nga babaye ni propeta Muhammad. Isalig nato sa mga pag-ampo ni Maryam ang atong mga paningkamot alang sa kalinaw ug kahiusahan tali sa mga tawo nga managlahi og pagtuo.
“Tahuron nato ang usa’g-usa kanato, patas, makiangayon ug maluloy-on unta ang atong tinagdan sa usa’g-usa, ug magpuyo unta kita diha sa tinuod nga kalinaw, kahusay ug maayong kabubut-on” (tan-awa ang sulat nga “Common Word”).
Ang Dios sa kalinaw maanaa unta kaninyo!
Sa ngalan sa Catholic Bishops’ Conference of the Philippines,
+ Socrates B. Villegas, D.D.
Arsobispo sa Lingayen-Dagupan
Presidente, Catholic Bishops’ Conference of the Philippines
July 10, 2017
